Werkdruk bestaat niet

Hoe gaat het? Ja, druk! Zullen we binnenkort eens een afspraak maken om even rustig bij te praten? Ik heb nu namelijk geen tijd. Ik moet op tijd bij de yoga les zijn. We beginnen altijd met een heerlijke ontspanningsoefening en als ik niet opschiet, dan mis ik die. Ik zie je wel op de app, oke? Doei!

We hebben het allemaal druk. Druk zijn is een soort statussymbool. Je bent goed bezig als jij je kinderen pas na acht uur ’s avonds ziet (terwijl ze al in bed liggen), je bent goed bezig als je dag en nacht bereikbaar bent voor je werk. Je bent goed bezig als je heel goed kunt multitasken terwijl je in de auto zit. En hoe hip is het om ’s ochtends vroeg met een gehaaste tred binnen te komen op je kantoor om vervolgens met een zucht te vermelden dat je er al een dag op hebt zitten? Fantastisch!

Ondernemers zijn ook mensen die het altijd druk hebben. Druk zijn betekent werk. Als je het als ondernemer niet druk hebt ga je namelijk failliet. En dan ben je geen ondernemer meer. Ondernemers hebben het dus druk. Ik ken overigens ook ondernemers die het heel druk hebben gehad en nu aangeven dat het gelukkig ietsje rustiger wordt…

Een groot percentage van werkend Nederland geeft aan dat het werkdruk ervaart. De klanten zijn veeleisender geworden, systemen zijn complexer en de verwachtingen komen steeds hoger te liggen. De concurrentie neemt toe, zowel binnen als buiten het bedrijf. We moeten dus blijven presteren.

Werkdruk is werk wat drukt. Bestaat dat? Laten we eens aannemen dat het niet bestaat. Dat er alleen druk bestaat die jij jezelf oplegt. Dat het woordje ‘moeten’ iets is wat jij jezelf vertelt. Dat het niet jouw directeur is die voor druk zorgt maar jouw ambities en je streven naar kwaliteit en perfectie. Dat het niet je collega is door voor een vervelende sfeer zorgt maar jouw gebrek aan lef om zaken tijdig bespreekbaar te maken. Dat het niet de werkplek is die voor onrust zorgt maar jouw gebrekkige vermogen om je niet langer dan 3 minuten te kunnen concentreren. Dat je de grote stapel werk niet aan je afdeling te danken hebt maar aan het feit dat je geen nee durft te zeggen. Lukt het om mee te gaan in deze gedachten?

Ik ben het met je eens dat een aantal organisaties eens goed moet kijken hoe ze bepaalde processen hebben ingericht. In een aantal sectoren zijn er schrijnende gevallen waarvan bekend is dat de hoeveelheid werk, en de verdeling hiervan, ten koste gaat van de kwaliteit. Dat er in veel gevallen dialoog dient plaats te vinden lijkt me helder. Maar gebruik dit niet altijd als excuus.

Als je de zogenaamde werkdruk weg wilt nemen moet je stoppen met het wijzen naar anderen. De wereld om je heen gaat zich namelijk niet aan jou aanpassen. Jij hebt echter wel een keuze over de wijze waarop je zelf omgaat met de ‘hectiek’ van elke dag.

Op internet en in allerlei zelfhulpboeken vind je tips die het werk wat minder belastend kunnen maken. Een goede planning maken, een opgeruimde werkplek, vaker ‘nee’ zeggen, vergadercultuur aanpassen, social media discipline, etc. Tegenwoordig kun je zelfs trainingen volgen die erop gericht zijn om jouw succesvol door de dag te loodsen. Als je tijd hebt voor zo’n training is dat een prima alternatief…

Waar het om gaat is jouw mindset. Het enige waar je invloed op hebt is hoe jij naar de dingen kijkt. In trainingen laat ik mensen wel eens het woordje ‘moeten’ vervangen door ‘ik kies ervoor’. In het gesprek wat volgt krijg je dan zinnen als: Ik kies ervoor om mijn kinderen naar school te brengen. Ik kies voor een iets te hoge hypotheek. Ik kies ervoor om thuis te werken. Ik kies ervoor om 100x per dag op mijn telefoon te kijken. Ik kies voor een baan waar ik geen energie van krijg. Ik kies ervoor om mijn stem niet te laten horen. Ik kies voor een zwaar project. Maar ook: Ik kies voor mijn ontspanning. Ik kies ervoor om mijn kinderen te zien opgroeien. Ik kies ervoor om dingen te doen waar ik energie van krijg. Ik kies ervoor om deze baan te nemen. Ik kies ervoor om het beste uit mezelf te halen. Een aantal mensen weet dan ook altijd wel een voorbeeld te verzinnen waarbij er geen keuze is. Prima. De dialoog is gestart.

Veerkrachtige mensen kunnen situaties in perspectief plaatsen en nemen hun verantwoordelijkheid. Weet waar je energie zit en wanneer er ergens energie lekt. Hoe verklaar je dat een uitgebluste medewerker, die overdag maar matig presteert, zich elke avond met plezier op vrijwillige basis inzet voor de plaatselijke korfbalclub? Het heeft met energie te maken. Met dingen doen waar je blij en gelukkig van wordt.

Wanneer je gekozen hebt voor een managementfunctie die het uiterste van je mentale vermogen vraagt, zorg er dan voor dat er dingen tegenover staan die energie opleveren. Lees dat boek, maak tijd voor je relatie en wees ‘zen’ in de zandbak met je kinderen of in de kroeg met je vrienden of vriendinnen. Het zorgt voor balans en veerkracht. Wees je bewust van je keuzes en neem je verantwoordelijkheid.

Werkdruk is een hippe term. En iets wat hip is raakt vroeg of laat uit de mode. Welkom in de nieuwe werkelijkheid. Een nieuwe werkelijkheid die je vraagt om keuzes te maken. Een werkelijkheid die vraagt om nieuw gedrag wat gevoed wordt door je waarden. Laten we de werkdruk verbannen. Durf te kiezen. Het zal je voldoening en energie opleveren. Werkdruk bestaat niet.

Het kan zijn dat er typefouten in deze column staan. Het is namelijk geschreven terwijl ik in de file stond en onderweg was vanaf de yoga naar een zakelijke meeting. Ik heb het gistermiddag nog even snel nagekeken toen ik op het schoolplein stond te wachten op mijn jongste dochter. Mocht ik iets gemist hebben zet het maar even op app. Doei!

10 mrt ’16 Gepubliceerd op managementsite.nl